ﻧﻘﺺ دﯾﻮاره ﺑﯿﻦ دﻫﻠﯿﺰﻫﺎ (ASD):

(Atrial Septal Defect )

ﻗﻠﺐ ﺍﺯ ﭼﻬﺎﺭﺣﻔﺮﻩ ﺗﺸکیل ﺷـﺪﻩ ﺍﺳـﺖ. ﺩﻭﺣﻔـﺮﻩ  ﺩﺭ ﺳـﻤﺖ ﺭﺍﺳﺖ (ﺩﻫﻠیزوﺑﻄﻦﺭﺍﺳﺖ) ﻭﺩﻭﺣﻔﺮﻩ ﺩﺭﺳﻤﺖ ﭼﭗ (ﺩهلیزﻭﺑﻄﻦ ﭼﭗ) ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺭﻧﺪ. ﺍﻳﻦ ﭼﻬـﺎﺭ ﺣﻔـﺮﻩ ﺑـﻪ ﺷـﮑﻞ ﺩﻭﭘﻤـﭗ ﻣﺠﺎﻭﺭ ﻫﻢ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ. ﻗﻠﺐ ﺭﺍﺳﺖ ﻭﭼﭗ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﮏ ﺩیوﺍﺭﻩ ﺍﺯ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﺟﺪﺍ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ  ﺍﻳﻦ ﺩﻳﻮﺍﺭﻩ ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺯﺣﺮﮐﺖ ﺧﻮﻥ ﺍﺯ یک ﺳﻤﺖ ﻗﻠﺐ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ دیگر ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺧﻮﻥ ﺩﻭﺳﻤﺖ ﻗﻠﺐ ﻫیچ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﯽ ﺑﺎ ﻫـﻢ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ. ﺩﻫﻠیزﻫﺎ ﺣﻔﺮﻩ ﻫﺎﻳﯽ ﺍﺯ ﻗﻠﺐ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﻮﻥ  ﺭﺍ  ﺍﺯﺧـﺎﺭﺝ ﻗﻠـﺐ ﺩﺭیافت ﻣﻴﮑﻨﺪ ﻭ ﺑﻄﻦ ﻫﺎ ﺣﻔﺮﻩ ﻫﺎﻳﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﻮﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻗﻠﺐ ﭘﻤﭗ ﻣـﯽ ﻧﻤﺎ ﻳﻨـﺪ . ﻫﺮﺩﻭﭘﻤـﭗ ﺳـﻤﺖ ﺭﺍﺳـﺖ ﻭﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﻗﻠﺐ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﻭﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑـﺎ  ﻳﮑـﺪﻳﮕﺮ ﻋﻤـﻞ ﻣـﯽ ﮐﻨﻨﺪ. ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺩﻭ ﺩﻫﻠﻴﺰ ﻭﺳﭙﺲ ﺩﻭﺑﻄﻦ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻨﻘﺒﺾ ﺷﺪﻩ ﻭﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﺒﺎﺽ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺍﺳﺘﺮﺍﺣﺖ ﻣﯽ ﻧﻤﺎیند.

یکی از ﺑﯿﻤﺎرﯾﻬﺎی ﻣﺎدرزادی ﻗﻠﺐ وﺟﻮد ﻧﻘﺺ ﯾﺎ ﺳﻮراخ ﻣﯿﺎن دﻫﻠﯿﺰﻫﺎ می‌باشد که ﺩﺭﺧـﻼﻝ ﻣﺮﺍﺣﻞ اولیه ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ می‌آید. در نوزادان دختر شایعتر است.

 ﻋﻼﺋﻢ :

 این ﺑﯿﻤﺎری در ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﯿﻤﺎران ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ ﺑﻮده وﺗﻨﻬﺎﻋﻼﻣﺖ آن، ﺧﺴﺘﮕﯽ درﻫﻨﮕﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ وﺗﭙﺶﻗﻠﺐ ﻣﯿﺒﺎشد. ﺩﺭ ﺑﺴﻴﺎ ﺭﯼ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩ ، ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ مبتلا ﺗﺎ ﻫﻔﺘﻪ ﻱ  ۸-۶  ﺯﻧــﺪﮔﯽ ﻋﻼﻣﺘــﯽ ﻧﺪﺍﺭﻧــﺪ. لیکن در بعضی موارد ﻋﻼﺋــﻢ ﺑــﻪ ﺗــﺪﺭﻳﺞ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﮔﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﺳﻮﻱ ﻧﺎﺭﺳـﺎﻳﻲ ﻗﻠﺐ ﭘﻴﺶ ﻣﻲ ﺭﻭﺩ. اینﻋﻼﺋﻢ ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﺷﺎﻣﻞ ﻣـﻮﺍﺭﺩ ﺯﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ:

ﺗﻨﮕﯽ ﻧﻔﺲ  ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻲ-  ﺧﺴﺘﮕﯽ ﻭ ﺗﭙﺶ  ﻗﻠﺐ -  ﻛﺒﻮﺩﻱ ﻟﺒﻬﺎ ﻭ ﻧﺎﺧﻨﻬﺎ-  ﺍﺯ ﺣﺎﻝ ﺭﻓﺘﻦ ( ﺳﻨﻜﻮﭖ ) - ﮐﺎﻫﺶ ﻭﺯﻥ ﻛﻮﺩﻙ - ﮐﻤﯽ ﺍﺷﺘﻬﺎ ﻭﮐﻤﯽ ﺗﻮﺍﻧﺎ ﻳﯽ ﺧﻮﺭﺩﻥ -  ﺑﯽ ﻗﺮﺍﺭﯼ غیر قابل توجیه  - ﺷﻨﻴﺪﻩ ﺷﺪﻥ ﺻﺪﺍﯼ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﺩﺭسمع ﻗﻠﺐ و درد ﺳﻴﻨﻪ.

ﻋﻠﺖ:

ﺑﻌﻠﺖ وﺟﻮد ﺳﻮراخ ﺑﯿﻦ دﻫﻠﯿﺰﻫﺎ وﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﻌﻠﺖ ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن ﻓﺸﺎر در ﻗﻠﺐ ﭼﭗ، ﺷﻨﺖ ﭼﭗ ﺑﻪ راﺳﺖ دارﯾﻢ . ﯾﻌﻨﯽ ﺧﻮن از دﻫﻠﯿﺰ ﭼﭗ وارد دﻫﻠﯿﺰ راﺳﺖ ﻣﯿﺸﻮد. در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺧﻮن روﺷﻦ و اﮐﺴﯿﮋﻧﻪ ﺑﺎ ﺧﻮن ﺗﯿﺮه ﻣﺨﻠﻮط ﻣﯿﺸﻮد ﮐﻪ معمولاً ﻋﻼﺋﻤﯽ ﻇﺎﻫﺮ ﻧﻤﯿﮑﻨﺪ. از ﻃﺮﻓﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﺟﺮﯾﺎن ﺧﻮن در دﻫﻠﯿﺰ راﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﻄﻦ راﺳﺖ و ﺷﺮﯾﺎن رﯾﻮی ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯿﺸﻮد. در ﺻﻮرت ﻋﺪم درﻣﺎن، اﯾﻦ اﻓﺰاﯾﺶ ﻓﺸﺎر ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ ﻓﺸﺎر در ﺷﺮﯾﺎن رﯾﻮی و ﻗﻠﺐ راﺳﺖ ﺷﺪه و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺧﻮن از دﻫﻠﯿﺰ راﺳﺖ ﺑﻪ دﻫﻠﯿﺰ ﭼﭗ ﺷﯿﻔﺖ ﭘﯿﺪا ﻣﯿﮑﻨﺪ و علائم بتدریج ظاهر می شود.

ﺗﺸﺨﯿﺺ:

ﺑﺪﻧﺒﺎل ﺑـﺮوز ﻋﻼﺋـﻢ اوﻟﯿـﻪ  ﺷـﺎﻣﻞ ﺧﺴـﺘﮕﯽ درﻫﻨﮕــﺎم شیر خوردن، ﮔﺮﯾــﻪ ﮐــﺮدن و ﻓﻌﺎﻟﯿــﺖ و ﻫﻤﭽﻨــﯿﻦ ﺗــﭙﺶ ﻗﻠــﺐ، واﻟــﺪﯾﻦ ﮐــﻮد ک ﺑــﻪ ﭘﺰﺷﮏ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ و در ﺑﺮرﺳـﯽ اوﻟﯿـﻪ و ﺳـــﻤﻊ ﻗﻠـــﺐ ، ﮔـــﺮﻓﺘﻦ ﻧـــﻮار ﻗﻠـــﺐ و رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ از ﻗﻔﺴﻪ ﺳﯿﻨﻪ و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﺎ اﻧﺠـﺎم اﮐﻮﮐﺎردﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺑﻪ ﺗﺸﺨﯿﺺﻧﻬﺎﯾﯽ دراﯾـﻦ ﺑﯿﻤﺎری می‌رسد.

اﻧﻮاع ASD :

ﺳﻮراخ ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﯿﻦ دﻫﻠﯿﺰﻫﺎ، می‌تواند ﯾﮑﯽ ﯾﺎ ﻣﺘﻌﺪد (ﭼﻨﺪ ﺗﺎ ﺳﻮراخ) ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ اﯾﻦ ﻧﻘﺺ در ﮐﺠﺎی دﯾﻮاره دﻫﻠﯿﺰ ﺑﺎﺷﺪ، اﻧﻮاﻋﯽ دارد ﮐﻪ ﺑﺮ ﻫﻤﯿﻦ اﺳﺎس ﻧﺎﻣﮕﺬاری می‌شود.

- ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪن درﯾﭽﻪ ﺑﯿﻀﯽ دوران ﺟﻨﯿﻨﯽ ( اﯾﻦ ﻧﻮع را اغلب بعنوان PFOمی شناسند).

- ﺳﻮراخ ﻧﺰدﯾﮏ ﺳﯿﺎﻫﺮگ (اﯾﻦ ﻧﻮع ﻧﻘﺺ در دﯾﻮاره ﻧﺰدﯾﮏ  ورﯾﺪ اﺟﻮف ﻓﻮﻗﺎﻧﯽ اﯾﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ).

-  ﺳﻮراخ ﻧﺰدﯾﮏ درﯾﭽﻪ ﻫﺎی ﻣﯿﺘﺮال و ﺳﻪ ﻟﺘﯽ ، ﮐﻪ ﻧﺎﺷﯽ از ﻧﻘﺼﺎن در دﯾﻮاره اوﻟﯿﻪ دوران ﺟﻨﯿﻨﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.

- ﻧﺰدﯾﮏ ﺳﻮراخ ﺑﯿﻀﯽ که ﺷﺎﯾﻌﺘﺮﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.

 درﻣﺎن:

20درصد ASD  ها در طی اولین سال زندگی خود بخود بسته می شوند. لیکن گاهی نقص دیواره بین دهلیزی، ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﺴﺘﻪ ﻧﻤـﯽ ﺷـﻮﺩ و نیاز به درمان دارد. ﺩﺭﻣﺎﻥ، ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺟﺮﺍﺣﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ بعد از ﺳـﻨﻴﻦ  ۶-۴  ﻣـﺎﻫﮕﻲ، ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ. ﺗﺮﻣﻴﻢ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺴﺘﻦ ﻧﻘﺺ ﺩﻳﻮﺍﺭﻩ، توسط ﺟﺮﺍﺣﻲ ﻭ ﻳﺎ ﺁﻧﮋﻳﻮﮔﺮﺍﻓﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. در روش ﺑﺴﺘﻦ اﯾﻦ ﺳﻮراخ ﺑﺎ ﭼﺘﺮ، دراﺗﺎق ﻋﻤﻞ آﻧﮋﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺑﺎ ﻫﺪاﯾﺖ ﯾﮏ ﮐﺎﺗﺘﺮ ﺑﻪ داﺧﻞ ﻗﻠﺐ و ﻋﺒﻮر آن از اﯾﻦ ﺳﻮراخ، ﭼﺘﺮی را ﺑﺎز ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ و ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن اﯾﻦ ﺳﻮراخ می‌شوند. درروش ﺟﺮاﺣﯽ، ﺑﺎﯾﺪ ﻗﻔﺴﻪ ﺳﯿﻨﻪ ﺑﺎز ﺷﻮد، ﺑﯿﻤﺎر ﺑﺮ روی ﭘﻤﭗ ﻗﻠﺐ و رﯾﻪ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﻗﺮار ﺑﮕﯿﺮد وﺳﻮراخ ﺑﯿﻦ دﻫﻠﯿﺰی ﺗﻮﺳﻂ زدن ﺑﺨﯿﻪ (اﮔﺮ ﺳﻮراخ ﮐﻮﭼﮏ ﺑﺎﺷﺪ) وﯾﺎ اﯾﺠﺎد دﯾﻮاره ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ اﺳﺘﻔﺎده از آﺑﺸﺎﻣﻪ ﻗﻠب، ﺑﺴﺘﻪ می‌شود.

بخشی از مراقبت‌های بعد از عمل ASD، به زمان اقامت بیمار در بیمارستان مربوط است. در واقع، بیمار بعد از جراحی، به مراقبت‌های ویژه ICU انتقال داده می‌شود، تا در آنجا تحت نظر پزشکان و پرستاران قرار گیرد. تمامی علائم حیاتی بیمار، شامل ضربان قلب، دمای بدن و فشار خون، باید تا زمان به هوش آمدن بیمار کنترل شوند.

بسته به اینکه شرایط پزشکی بیمار چگونه باشد، مدت زمان بستری در بیمارستان طول می‌کشد. برای مثال، افرادی که هیچ گونه مشکل خاصی نداشته باشند، می‌توانند یک یا دو روز بعد از جراحی، از بیمارستان مرخص گردند. با این حال، نظر پزشک متخصص درباره وضعیت بیمار و میزان پیچیدگی جراحی، شرط اصلی برای ترخیص او از بیمارستان خواهد بود.