بیمارستان کودکان بهرامی

آسم چیست؟

آسم شایعترین بیماری مزمن دوران کودکی است التهاب راههای تنفس ، تحریک پذیری و انقباض آنها و جمع شدن ترشحات لزج باعث ایجاد انسداد و اختلال در جریان هوا به داخل ریه‌ها و تنگی نفس می‌شود. سه علامت مهم ، خس خس تنفسی، سرفه مکرر، و تنگی نفس می‌باشد. این بیماری قابل کنترل است .بیماران با پیشگیری –آموزش ودرمان بموقع می‌توانند زندگی همانند افراد سالم داشته باشند. 

علت آسم؟

آسم در اثر مجموعه‌ای از عوامل محیطی و ژنتیکی ایجاد می‌شود.

عوامل تشدید کننده حملات آسم:

1- محرک‌ها:

دود سیگار، اسپری ها و مواد آرایشی، مواد شوینده، مواد شیمیایی نظیر رنگ‌ها آلودگی‌های موجود در هوا، هوای سرد و تغییرات ناگهانی آب و هوا

2- مواد حساسیت زا:

سوسک حمام و هیره‌ها و کنه و ساس و .. گرد وغبار ، گرده گیاهان، پر پرندگان، پشم حیوانات

3- عفونت:

عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی مثل سینوزیت و سرماخوردگی

عفونت‌های تنفسی که غالباً ویروسی‌اند، شایعترین عامل تشدید آسم در کودکان هستند.

 

درمان آسم:

هدف برطرف کردن نشانه‌های بیماری یا کم کردن و به حداقل رساندن علائم بیماری می‌باشند. از بین بردن و یا کاهش محرک‌هایی که باعث تشدید علائم آسم می‌گردند.

استفاده از  داروهایی که باعث باز شدن مجاری هوایی و از بین بردن عفونت والتهاب راههای هوایی تحتانی  می‌شود. (طبق تجویز پزشک).

 

مراقبت‌های آسم:

درصورت امکان و با مشورت با پزشک مربوطه نقل مکان به محلی با آب و هوای مناسب در بهبودی کودک شما مؤثر است.

-از بالش پر استفاده نکنید.

-ملحفه‌های رختخواب کودک را  زود به زود و با حرارت بالا بشوئید و سپس خشک نمائید.

-ازتماس کودک با حیوانات خانگی مثل خرگوش و گربه اجتناب کنید.

-از تماس کودک با دود تنباکو، چوب سیگار، اسپری، پودر تالک و مواد شوینده خودداری کنید.

-در فصل گرده افشانی و سرما از ماسک پارچه‌ای چند لایه‌ و شال گردن برای کودک استفاده کنید.

-از ناراحتی روحی روانی مثل خشم و عصبانیت دوری کنید.

در زمانی که هوا آلودگی شدید دارد از منزل خارج نشوید.

-از رفتن به محیط‌های شلوغ و تماس با افراد مبتلا به سرما خوردگی خودداری نمائید.

 

روش صحیح استفاده از اسپری

قبل از استفاده از اسپری­ این مطالب را با دقت خوانده و از دستورالعمل آن پیروی کنید.

قسمتهای مختلف یک اسپری:

مراحل:

1. در­پوش را بردارید و آن را از نظر تمیزی چک کنید و سپس اسپری را خوب تکان دهید.

 

2) وقتی اسپری را برای اولین­بار استفاده می­کنید یا مدتی از آن استفاده نکرده­اید، یک پاف را بطور آزمایشی به بیرون تخلیه کنید.

 

3) محفظه کمکی مخصوص اطفال را به سر اسپری وصل کنید.

 

4) ماسک محفظه کمکی را روی صورت کودک مطابق شکل زیر با دست ثابت نگه دارید:

 

5)  در حالی که کودک در حال نفس کشیدن است اسپری را یک پاف فشار دهید و چنانچه کودک همکاری دارد از او بخواهید که نفس عمیق بکشد.

 

6) به اندازه 30-20  ثانیه ماسک را همچنان روی صورت کودک نگه دارید.

 

7) اگر مصرف اسپری، بیش از یکبار توصیه شده است  به مدت یک دقیقه صبر کنید و سپس کلیه مراحل را مجدد انجام دهید.

نکته: در افراد بالای 4 سال نیاز به استفاده از ماسک نمی‌باشد و می‌توان محفظه کمکی را بدون ماسک استفاده کرد.

نکته: در تمام افراد در هر سنی و هر میزان تجربه در استفاده از اسپری توصیه به استفاده از محفظه کمکی حین استفاده از اسپری می‌شود.

Pقبل از استفاده از اسپری برای کمک به جذب بهتر می­توانید جرعه­ای آب به کودک بنوشانید.

 Pبعد از استفاده نیز بهتر است آب را در دهان غرغره کرده و دهان کودک را بشویید. چنانچه کودک قادر به غرغره کردن نیست مقداری آب به او بنوشانید.

 

 

تمیز کردن و شستشو:

شما باید حداقل یکبار در هفته محفظه کمکی و قطعات اسپری­تان را تمیز نمایید:

1. بدنه فلزی را از درون بدنه پلاستیکی بیرون بیاورید  و قطعه  دهانی را هم جدا کنید.
2. بدنه فلزی را درون آب نگذارید و زیر آب نشویید.
3. قطعات پلاستیکی اسپری و قطعات محفظه کمکی را بشویید ، سپس آنها را کناری بگذارید تا با دمای اتاق، خشک شوند. نباید از گرمای اضافی برای خشک نمودن استفاده کنید.
4. سپس قطعات را به هم متصل کنید و آنرا در جای خشک و خنک نگه­دارید.

 

 

 

هشدارها:                            

Pشما باید طبق دستور پزشکتان از اسپری استفاده کنید و در صورت عدم بهبودی و یا ظهور علائم جدی­تر به پزشکتان اطلاع دهید.

Pهنگام اسپری کردن مراقب چشمتان باشید تا دارو با چشمتان تماس پیدا نکند.

Pاسپری را دور از دسترس بچه­ها نگه­دارید.

Pاسپری را در جای خشک و خنک نگه­دارید و از یخ‌زدگی حفظ کنید.

Pتوجه داشته باشید که پس از خالی­شدن اسپری آن را دور بیاندازید و هرگز حتی اسپری خالی را سوراخ نکنید و از سوزاندن آن اجتناب کنید.

 

مراقبت های لازم در بیماران مبتلا به آسم پس از ترخیص

ü نقل مکان به محلی با آب و هوای مناسب در بهبودی کودک شما مؤثر است.

ü از بالش و تشک پر و پشم استفاده نکنید.

ü ملحفه‌های رختخواب کودک را  زود به زود و با حرارت بالا بشوئید و سپس خشک نمائید.

ü ازتماس کودک با حیوانات خانگی مثل خرگوش و گربه اجتناب کنید.

ü از تماس کودک با دود تنباکو، دود سیگار، اسپری، پودر تالک و مواد شوینده خودداری کنید.

üدر فصل گرده افشانی و هنگام گردگیری منزل از ماسک پارچه‌ای چند لایه‌ و شال گردن برای کودک استفاده کنید.

ü از ناراحتی روحی روانی مثل خشم و عصبانیت دوری کنید.

ü در زمانی که هوا آلودگی شدید دارد از منزل خارج نشود.

ü از رفتن به محیط‌های شلوغ و تماس با افراد مبتلا به سرما خوردگی خودداری نمائید.

ü هنگام خواب بهتر است بالش زیر سر را مقداری بالاتر برد.

فعالیت:

کودکان آسمی در مرحله حاد نباید ورزش کنند. ولی در شرایطی که بیماری در کنترل است انجام ورزش های سبک منعی ندارد ولی باید در هوای پاک انجام شود.

تغذیه:

ü در خصوص تغذیه این بیماران به دلیل امکان آلرژی به مواد غذایی خاص حتماً مواد غذایی با نظر و توصیه متخصص آسم و آلرژی استفاده شود.

üتغذیه انحصاری شیرخواران با شیر مادر تا سن شش ماهگی یکی  از مهمترین راههای پیشگیری از وقوع آسم است.

ü از دریافت وعده های غذایی پر حجم اجتناب کنید.

üآب و مایعات بیشتری مصرف کنید. مصرف مایعات تا حد زیادی می‌تواند از غلیظ شدن  خلط جلوگیری کند و از مانع از ابتلا  به عفونت‌های حاد شود.

üبهتر است حجم غذائی مصرفی در هر وعده کاهش یافته و تعداد وعده‌های غذائی از 3 وعده به 5 یا 6 وعده افزایش یابد.

üمواد غذایی غنی از ویتامین های A،B6،Cو روی را افزایش دهید. بنابراین، مقادیر بیشتری کلم برکلی و گل کلم مصرف کنید.

ü در صورتیکه مبتلا به آسم آلرژیک هستید،(با توصیه متخصص آلرژی) غذاهای آلرژی زا را حذف کنید.

üغذاهایی که باید از رژیم غذایی بیمار (البته بسته به این که به کدام یک حساس است) حذف شوند، عبارت هستند از شیر، تخم مرغ، غذاهای دریایی و ماهی، بادام زمینی، سویا، آجیل، مرکبات ،(با توصیه متخصص آلرژی)

üمصرف اسیدهای چرب امگا 3 مفید است.

üبهتر است مصرف نمک کاهش یابد. رژیم کم نمک موجب تخفیف علائم آسم خصوصا در پسر ها می‌گردد.

üبیماران آسمی از مصرف غذاهای خیلی سرد و خیلی گرم اجتناب کنند. در طول روز به میزان کافی آب و مایعات مصرف شود.

üدر صورت چاقی حتما برای کاهش وزن اقدام کنند.

üمصرف میوه و سبزی تازه به عنوان منابع غنی آنتی اکسیدانها افزایش یافته و سبب تخفیف علائم بیماری آسم می‌گردد.

داروها:

طبق برگه‌ای که پزشک به شما داده است در مواقع مختلف از داروها استفاده نمایید.

üاگر چه مصرف بعضی از داروهای گیاهی به کنترل آسم کمک می‌کند ولی نمی توانند جایگزین درمان علمی شوند.

اصول استفاده از اسپری:

1-  برداشتن سرپوش اسپری و تکان دادن مخزن اسپری 2- به آرامی و به طرز یکنواخت نفس خود را بیرون دهید 3- اسپری را در داخل دهان فرو برید یا با ماسک دمیار بر روی دهان و بینی کودک ثابت نگه دارید 4- رهاگر مخزن  را فشار دهید(در حالی که بیمار به آرامی و تا حد امکان به طور عمیق و آرام نفس خود را به داخل می کشد) 5- بیمار برای حدود  10ثانیه  نفس را حبس کند 6- نفس خود را به آرامی و به صورت یکنواخت خارج کند.

نکته:

بیماری آسم غیر واگیر است.

داروهای ضد آسم اعتیاد آور نیستند.

استفاده از داروهای ضد سرفه برای بیماران مبتلا به آسم مضر است.

موارد هشدار:

درصورت بروز هر یک از علائم زیر سریعاً به پزشک مراجعه نمایید:

ü تب بیش تر از 3 روز

ü ناآرامی و اضطراب کودک و صدایی شبیه سوهان کشیدن در هنگام تنفس بیمار

ü کودک به تندی نفس بکشد

ü نفس کشیدن همراه با بالا و پایین رفتن شکم

ü بی‌خوابی و بی‌قراری کودک

ü سرفه خلط دار که رنگ خلط، سبز یا قرمز باشد.

ü اگر حتی با مصرف دقیق داروها، بیمار بهبود نیافت.

 

قبل از ترخیص از بیمارستان برگه طرح درمان را از پزشک معالج بیمار تحویل بگیرید.

 

 

این طرح می‌تواند  در مواقع اضطراری زندگی بیمار را نجات بدهد. باید چند کپی از آن را برای خود و نزدیکانتان مهیا کنید. یکی را در خانه و چند کپی در اتومبیل ، محل کار یا مدرسه و در کیف خود داشته باشید.

ü حتماً با مطالعه برگه طرح درمان که پزشک به شما داده است راه مقابله با حملات حاد را یاد بگیرید، با خونسردی اقدامات لازم را انجام داده و در صورت نیاز به اورژانس 115 اطلاع دهید.

ü در حمله حاد آسم در صورتی که اکسیژن در محل وجود دارد تا رسیدن پرسنل 115 می‌توانید در حد فاصل دریافت اسپری‌ها از اکسیژن استفاده کنید. اکسیژن مطلوب برای بیماران، اکسیژن خشک می‌باشد و نباید از ظرف محتوی آب در مسیر اکسیژن استفاده کرد.

ü تمام داروهای مصرفی بیمار را با خود به اورژانس آورده یا به پرسنل 115 نشان دهید.

ü در هنگام مراجعه به پزشک برگه طرح درمان را همراه داشته باشید.