بیمارستان کودکان بهرامی

 شپش

 

عامل بیماری

عامل بیماری شپش می­باشد. شپش حشره کوچکی به رنگ سفید مایل به خاکستری و بدون بال است که شکل بالغ آن با حرکت روی سر روزانه 4 تا 7 تخم روی موها قرار می دهد. هر دو جنس نر و ماده آن در هر زمان از روی یا شب خونخواری می­کند.

 

رشک چیست

تخمهای شپش که به رنگ سفید، چسبنده و بیضی شکل می باشد و به ساقه مو می­چسبد.

 

 

 

انواع شپش

1-شپش سر

2-شپش تن

3-شپش عانه

 

محل زندگی شپش

معمولا روی سر، بدن و الیاف لباس زندگی کرده و هنگام خونخواری بر روی سطح بدن آمده و در این نقاط تخم ریزی و تکثیر می­نمایند و تجمع آن بیشتر در ناحیه پشت سر وگوش می‌باشد.

 

شیوع بیماری

1-بیماری در هر دو جنس دیده می‌شود ولی در دختر بچه­های سنین دبستانی شایعتر است.

2- شپش به جامعه و طبقه خاصی تعلق ندارد ولی در محل­های فقیر و پر جمعیت شیوع بالاتری دارد.

3- بیماری در فصل سرما شایعتر از فصل گرماست.

آیا شپش ناقل بیماری می باشد؟

بله شپش ناقل دو بیماری است :

1- تب راجعه 

2- تیفوس

چگونه به وجود شپش سر مشکوک شویم؟

بزاق و ترشحات شپش سر محرک بوده و باعث خارش قابل توجهی می شود لذا در این صورت نیاز به معاینه و بررسی دقیق تری دارد.

 

راههای انتقال شپش

P تماس نزدیک با فرد آلوده در مدت زمان طولانی در محلهای دسته جمعی

P استفاده از وسایل شخصی آلوده لباس، پتو، محلفه، اسباب بازی، شانه، گل سر، برس، کلاه، روسری، مقنعه و. . .

P صندلی سالن اجتماعات، وسایل نقلیه عمومی (اتوبوس، مترو، قطار و. . .)، تاکسی، کمدهای لباس در حمام و استخرهای عمومی

 

 

P شپش در آب زنده نمی ماند زیرا از طریق سوراخهای کوچکی که در اطراف بدنش دارد تنفس می کند لذا از طریق شنا و استخر منتقل نمی شود.

آیا شپش به درجه حرارت حساس است؟

عکس‌العمل شپش نسبت به درجه حرارت متفاوت می­باشد بطوریکه زیر 22 درجه سانتی گراد فعالیت آن متوقف می­شود و در درجه حرارت 40 درجه به بالا تغذیه نمی­کند لذا شپش بدن فرد تب دار را ترک و به اطرافیان او می­رود و همچنین درفرد فوت شده  بدنش سر شده و شپش بدن او را ترک و به اطرافیان او منتقل می شود.

راه های پیشگیری

1-رعایت دقیق اصول بهداشت فردی؛

2-شستشوی منظم البسه از جمله روسری، کلاه، مقنعه، شال و . . . و در معرض آفتاب خشک کردن و اطو کردن لباسها؛

3- پرهیز را تماس با لوازم شخصی و لباسهای افراد آلوده؛

4- عدم استفاده ازشانه، برس، کلاه، روسری و مقنعه و. . . دیگران؛

5-مراجعه به نزدیکترین مرکز بهداشتی و درمانی در صورت وجود علائم آلودگی به شپش؛

6- کنترل هفتگی موی سر دانش آموزان بویژه دختران؛

7- دانش آموز مبتلا زمانی که دوره درمانش تمام شد یا تمام تخمها از موهایش زدوده شد باید پذیرفته شود.

درمان

1-کلیه وسایل شخصی الوده که با آنها تماس داشته( ملحفه، پتو، روسری، کلاه، چادر، مقنعه، گل سر، شانه و . . . . ) جمع آوری گردد و داخل یک نایلون بزرگ ریخته و در آن را بسته و بعد از

 24 ساعت وسایل را بیرون آورده و تمام آنها را با آب گرم شسته و جلوی آفتاب خشک نموده و سپس اطو گردد.

2-استفاده از شامپو پرمترین برای از بین بردن شپشها که باید بصورت زیر مصرف گردد.

• ابتدا سر را که با آب و شامپو معمولی بشویید سپس 2 قاشق شامپو پرمیدین بر روی سر ریخته و سر را بمدت 10 دقیقه ماساژ بدهید و در نهایت موها را آبکشی نمایید. لازم به ذکر است، باید یک بار دیگر این عمل را 7 تا 10 روز بعد تکرار نمایید.
• تذکر1: از تماس شامپو با چشم و دهان و زخمهای باز خوداری گردد.
• تذکر 2: دارو را هرگز در داخل حمام استفاده نکنید زیرا گرما باعث بخار و تبخیر دارو می­گردد. که شدیدا" برای شما سمی می باشد.
• تذکر 3: تمام موارد تماس احتمالی (اعضای خانواده) باید  درمان شوند در غیر این صورت همیشه احتمال ابتلای مجدد وجود دارد.

3- برای از بین بردن رشکها ( تخم شپش) باید یک شانه دانه ریز تهیه نموده و آن را به سرکه آغشته نموده و به مدت 30 دقیقه موها را با آن شانه نمود.

نکته: کلیه اعضای خانواده و یا افرادی که با بیمار تماس داشته­اند باید بررسی و در صورت ابتلا درمان شوند.